คิดจะพัก คิดถึงชีวิตหลังเกษียณ มีเงินพอใช้หรือยัง ?

ไม่รู้ว่าอีกกี่สิบปีข้างหน้า หากเรายังมีชีวิตอยู่ถึงวัยเกษียณ เราก็แค่หยุดทำงาน แต่ชีวิตเรายังดำเนินต่อ เราจะทำอย่างไร หากเงินไม่พอใช้ในชีวิตช่วงวัยที่ไม่สามารถหารายได้อีกต่อไป คงลำบากแน่ ถ้าเราไม่วางแผนทางการเงินที่ดีพอ บางคนคิดว่าเริ่มต้นแผนตอนนี้ก็ช้าไปแล้ว แต่วางแผนแล้วก็ยังดีกว่าไร้แผน

บทวิเคราะห์ที่น่าสนใจล่าสุดจาก The New York Times (NYT) หยิบเรื่องการวางแผนเกษียณอายุมาเล่า โดยตั้งคำถามที่เป็นแก่นกลางสำคัญสำหรับการวางแผนเกษียณอายุคือ เราจำเป็นต้องมีเงินไว้ใช้สักประมาณเท่าไรเมื่อเราต้องหยุดทำงาน พอตั้งคำถามแบบนี้แล้ว ผู้คนก็จะเริ่มต้นคำนวณและประเมินว่าเขาใช้จ่ายเงินแต่ละเดือนเท่าไร เงินของพวกเขาหมดไปกับอะไรบ้าง 

วิธีที่คุ้นเคยสำหรับการคำนวณก่อนถึงวัยเกษียณจริงก็คือ รายจ่ายที่ใช้ในแต่ละเดือน + กฎ 4% หรือกฎของอัตราเงินเฟ้อ 

ทำไมต้องใช้กฎ 4 %?

กฎ 4% คือให้กระจายความเสี่ยงด้วยการแบ่งการลงทุนในหุ้น 60% ลงทุนในพันธบัตร 40% เราจะสามารถถอนเงินออกมาใช้รายปีในปีแรกได้ในอัตรา 4% กว่าจะใช้เงินหมดก็ใช้เวลา 30 ปีได้ 

ยกตัวอย่าง ถ้าคุณต้องการเกษียณตอนอายุ 65 ปี ด้วยเงินที่เก็บไว้ใช้หลังเกษียณ 1 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 35 ล้านบาท (คุณสามารถถอนเงินออกมาใช้ได้ ปีละ 40,000 เหรียญสหรัฐ มากหรือน้อยกว่านี้ขึ้นอยู่กับอัตราเงินเฟ้อรายปี โดยมีสมมติฐานว่าให้คุณมีอายุยืนยาวถึง 95 ปี) ซึ่งยังไม่ได้รวมค่าประกันสังคมและรายได้อื่นๆ ที่คุณสามารถหาได้อีกในช่องทางอื่น 

คุณต้องตัดรายจ่ายที่ไม่จำเป็นและหาเงินให้เพิ่มมากขึ้นเพื่อเตรียมพร้อมกับชีวิตหลังเกษียณ ทีนี้ NYT ก็ตั้งคำถามต่อ จริงๆ แล้วชีวิตคนหลังเกษียณนั้น เขาใช้จ่ายเงินเท่ากันทุกเดือนตามที่คำนวณจริงไหม? คำตอบก็คือ ไม่จริง 

แน่นอน ชีวิตคุณหยุดการทำงานแล้ว แต่คุณยังมีชีวิตอยู่ท่ามกลางวันแต่ละวันผ่านไปโดยวันหยุดไม่ได้มีแค่เพียงวันเสาร์-อาทิตย์ หรือหยุดตามวันนักขัตฤกษ์อีกต่อไป แต่ชีวิตคุณกลับมีวันพักร้อนยาวนานเป็น 30 ปี (สมมติว่าคุณเกษียณตอนอายุ 65 ปีและมีอายุยืนยาวถึง 95 ปี) ชีวิตคุณจะทรมานเพียงใด หากลมหายใจยังอยู่แต่อยู่อย่างขาดรายได้ ? 

ความฝันว่าควรมีเงินใช้หลังเกษียณเท่าไร กับความจริงว่าเราจะมีเงินใช้เท่าไร บางครั้งก็สวนทางกัน

มีการทำผลสำรวจชาวอเมริกันถึงแผนเกี่ยวกับการเกษียณอายุจากจำนวน 2,000 ราย ซึ่งเผยแพร่เมื่อต้นเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมานี้ พบว่า ผู้คนเกินครึ่งหนึ่งหรือราวร้อยละ 52 คิดถึงเรื่องเกษียณอาทิตย์ละ 4 ครั้ง บ้างก็มากกว่านั้น และผู้คนที่เกิดใน Gen Baby Boomers หรือ Gen X คิดไว้ว่าจะเกษียณอายุในวัย 64 ปี ขณะที่ผู้คนใน Gen Millennial หรือ Gen Y ก็คาดหวังว่าจะสามารถเกษียณได้ในวัย 56 ปี 

พอสำรวจถึงวงเงินที่ควรมีใช้ในช่วงวัยเกษียณ ก็พบว่า วงเงินในฝันของชาวอเมริกันซึ่งเป็นกลุ่มตัวอย่างราว 2,000 คนนี้ คือ 610,000 เหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 21 ล้านบาท โดยคน Gen Y ก็คาดว่า วงเงินที่ควรมีใช้ในช่วงยามเกษียณคือ 687,000 เหรียญสหรัฐ ขณะที่คน Gen X ก็คาดว่าน่าจะใช้วงเงินที่ 574,000 เหรียญสหรัฐ นี่คือความคิดในอุดมคติหรือการคาดการณ์ของคนสอง Gen 

แต่เอาเข้าจริงแล้ว เขาก็ไม่เชื่อกันว่าจะมีเงินอยู่ในบัญชีได้จริงมากมายขนาดนั้น จากผลสำรวจพบว่า ในความเป็นจริงยอดเงินที่น่าจะเก็บได้จริงๆ อยู่ที่ 276,000 เหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 9.6 ล้านบาท

ออกจากความฝันและลงมือทำ

• วิธีเริ่มลงมือทำเพื่อให้มีเงินพอกินพอใช้หลังเกษียณเริ่มได้ไม่ยากถ้าตั้งใจทำ สิ่งแรกที่เราต้องทำคือ เริ่มเลย เมื่อคุณคิดได้แล้ว คุณก็เริ่มวางแผนกับบัญชีทางการเงินของคุณได้ทันที เพราะยิ่งคิดเริ่มในช่วงที่หนุ่มสาว เงินคุณก็มีเวลางอกเงยยาวนานขึ้น 

• เริ่มด้วยเงินก้อนน้อยๆ ค่อยๆ ทำ ค่อยๆ เริ่ม เริ่มต้นที่การแบ่งเงินจากรายได้ออกมาสัก 1% ก่อนก็ได้ เช่น มีรายได้ 25,000 บาท ก็เริ่มที่ 250 บาท

• ค่อยๆ เพิ่มสัดส่วนในวงเงิน เช่น จากที่เคยเก็บเพียง 1% ของรายได้ใน 6 เดือนแรก ก็ค่อยๆ เพิ่มวงเงินเป็น 2% ของรายได้ใน 6 เดือนถัดมา จาก 250 บาท ก็เพิ่มเป็น 500 บาท จากนั้นก็ค่อยๆ เพิ่มเป็น 3% ใน 6 เดือนถัดมา ก็คือ 750 บาท ค่อยๆ พัฒนาและเพิ่มวงเงินไปเรื่อยๆ เช่นนี้แล้วยอดเงินจะเพิ่มขึ้นได้เอง

วันนี้เราเริ่มสำรวจจากประเทศและผู้คนที่ไกลตัวเราออกไปสักหน่อย เพื่อดูว่าชาวบ้าน เขามีวิธีคิดต่อเรื่องนี้ยังไง และประเมินความน่าจะเป็นที่อาจเกิดขึ้นเมื่อมองย้อนดูตัวเรา แต่เราไม่สามารถนำกรณีศึกษาจากประเทศอื่นมาเปรียบเทียบกับประเทศเราได้ทั้งหมด เพราะปัจจัยภายในและภายนอกแตกต่างกัน 

เดี๋ยวครั้งหน้าเรามาสำรวจดูบ้านเราบ้างว่าความจริงที่พบเจอจะน่าสยดสยองแค่ไหน เพื่อจะได้ประมาณการณ์และเตรียมตัวไว้ก่อนจะสาย

บทความโดย : aommoney.com