การทำบัญชีเป็นดัชนีชี้วัดความสำเร็จของธุรกิจได้ทางหนึ่ง ซึ่งถ้ามีการจัดการด้านบัญชีที่ดี ผลการวิเคราะห์ทางบัญชีอาจช่วยเห็นข้อบกพร่องและทำให้สามารถแก้ไขสถานการณ์ที่จะเกิดขึ้นได้อย่างทันท่วงที รวมถึงยังสามารถช่วยกำหนดทิศทางการพัฒนาธุรกิจให้เติบโตไปได้ แต่อย่างที่ทราบกันดีธุรกิจ SME เล็กๆ มักไม่ค่อยให้ความสำคัญกับการจัดทำบัญชี
โดยอาจมองว่าเป็นความยุ่งยาก ไม่มีความรู้ และสิ้นเปลืองหากจะต้องจ้างนักบัญชีมาช่วยทำบัญชีให้ ซึ่งหากเห็นความสำคัญของบัญชีแล้ว การทำบัญชีก็เป็นเรื่องที่ไม่สามารถมองข้ามไปได้ แต่กระนั้นก็มีผู้ประกอบการหลายคนที่กำลังจะเริ่มต้นทำธุรกิจอดที่จะตั้งคำถามไม่ได้ว่า “ควรจะให้ใครทำบัญชี?” และ “การจ้างพนักงานบัญชีประจำ สำนักงานบัญชี หรือแม้แต่การทำบัญชีเอง มีข้อดีข้อเสียอย่างไร?”
สำหรับการจะเลือกวิธีใดนั้น ก็ขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของเจ้าของกิจการและความพร้อม ซึ่งในแต่ละวิธีก็มีข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกัน แต่โดยมากแล้วในระยะแรกหากธุรกิจมีขนาดเล็กก็มักเริ่มต้นด้วยการจ้างพนักงานบัญชีข้างนอกหรือหากเจ้าของกิจการพอที่จะทำได้ก็จัดทำเอง จนกระทั่งเมื่อธุรกิจเริ่มมีขนาดใหญ่ขึ้นในภายหลัง ซึ่งอาจจะมีความซับซ้อนมากขึ้น การจัดทำบัญชีนั้นต้องมีความเป็นระบบและต้องการความรวดเร็วมากขึ้นในการค้นหาข้อมูล กิจการส่วนใหญ่ก็จะจัดจ้างพนักงานประจำ หรือบางแห่งอาจจ้างควบคู่กันไป คือ ทั้งจ้างสำนักงานบัญชีจัดทำเป็นหลัก และจ้างพนักงานประจำเพื่อควบคุม และเก็บข้อมูลทางบัญชีไว้ที่กิจการอีกส่วนหนึ่งและทำงานไปพร้อมๆ กันกับสำนักงานบัญชีที่จัดจ้าง เพื่อการตรวจสอบซึ่งกันและกัน และป้องกันความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นได้
ทั้งนี้ เพื่อให้เข้าใจข้อดีข้อเสียของแต่ละวิธี นักบัญชีหนุ่มและที่ปรึกษาให้กับหลายกิจการอย่าง อชิระ ประดับกุล จึงมาแจกแจงให้เห็นภาพยิ่งขึ้น
- ทำบัญชีเอง
การจัดทำบัญชีของกิจการแบ่งออกเป็นกรณีระหว่างจ้างพนักงานประจำมานั่งทำให้กิจการแล้วจ่ายเป็นรายเดือน หรือเจ้าของกิจการอาจจะมีความรู้ทางด้านบัญชีจะโซโล่เป็นทั้งเถ้าแก่และพนักงานบัญชีเองก็ได้ ซึ่งถ้าเจ้าของกิจการมีความรู้ในการจัดทำบัญชีสามารถจัดทำเองได้ ก็ถือว่าเป็นเรื่องดีและยังช่วยประหยัดเงินจ้างพนักงานบัญชีอีกด้วย
ส่วนในกรณีจ้างพนักงานบัญชีมานั่งประจำแน่นอนว่าจะต้องมีรายจ่ายคงที่ อยู่ทุกเดือนๆ ไม่ว่ายอดขาย หรือรายได้ของกิจการจะขึ้นลงเพียงใดก็ตาม แต่ขณะเดียวกันก็ดีในแง่ที่ว่ากิจการสามารถเรียกถามข้อมูลจากพนักงานได้ตลอดเวลาเพราะนั่งประจำอยู่ ณ สถานประกอบการ จะหยิบจะจับ เรียกหาข้อมูลทางการเงิน รายรับ รายจ่าย เอกสาร ใบเสร็จ ใบแจ้งหนี้ หรือจิปาถะต่างๆ ทำได้ง่าย สะดวกและรวดเร็ว
การจ้างพนักงานประจำในกิจการ ขนาดกลางแบบ SME นั้น ส่วนใหญ่ก็จะจัดจ้างกันอยู่ที่ระดับ 9,000-15,000 บาท สำหรับคนที่จบการศึกษาใหม่ๆ ในระดับปริญญาตรี ส่วนถ้ารับคนที่มีประสบการณ์แล้วตั้งแต่ 3-5 ปีก็จะอยู่ ในราว 20,000-35,000 บาท
- จ้างสำนักงานบัญชี/ผู้จัดทำบัญชีอิสระจัดทำ
ในกิจการที่เพิ่งเริ่มต้น ไม่ใหญ่มากนัก ก็มักจะจ้างสำนักงานบัญชี จัดทำเพราะสะดวก และค่าใช้จ่ายไม่แพง โดยเริ่มตั้งแต่ 1,000-10,000 บาทขึ้นไปต่อเดือน โดยอาจจะขลุกขลักบ้างในเรื่องของเอกสารที่ต้องส่งไปให้กับสำนักงานบัญชีซึ่งเป็นบุคคลภายนอก แต่ก็ถือซะว่าประหยัดค่าใช้จ่ายได้ และไม่ต้องรับผิดชอบในเรื่องของสวัสดิการและผลประโยชน์ต่างๆ หากต้องจ้างพนักงานประจำ แต่การจ้างสำนักงานบัญชีจัดทำเองก็ต้องพิจารณาหลายอย่างประกอบกัน ทั้งประสบการณ์ ความรู้ ความสามารถ ในการจัดทำบัญชี และการแก้ไขปัญหาทางบัญชีและภาษีอากรที่อาจเกิดขึ้นในภายหน้า
หากผู้ประกอบการรายใดกำลังเริ่มกิจการใหม่ๆ ลองสำรวจความพร้อมดูว่าเหมาะสมกับทางเลือกต่างๆ แล้วลองชั่งน้ำหนักให้ดี ระหว่างข้อดี และข้อเสียที่อาจเกิดขึ้น เพราะอย่างที่กล่าวไว้ข้างต้นเรื่องของบัญชี ถ้าคิดผิด เลือกผิด เข้าใจผิด และไม่ให้ความสำคัญ ก็อาจจะนำมาซึ่งความล้มเหลวของธุรกิจได้
บทความโดย: http://www.smethailandclub.com
