บัญชีโคตรง่าย

คำว่าขายดีจนเจ๊งไม่ใช่แค่คำพูดสนุกๆ แต่หากว่าเป็นเรื่องจริงของธุรกิจที่ไม่สนใจเรื่องบัญชีรายรับรายจ่าย พูดให้เข้าใจง่ายคือเก่งตลาด แต่ไม่เก่งการเงิน ทั้งที่เรื่องของการเงินเป็นปัจจัยสำคัญอันดับต้นๆที่จะบอกถึงความอยู่รอดของธุรกิจได้

บทความนี้เสนอแนวทางการตรวจสอบสินค้าคงเหลือและวงจรการจัดเก็บสินค้าในคลังสินค้า (Audit of the Inventory and Warehousing Cycle) ซึ่งขอเน้นย้ำว่ารายการบัญชีที่เกี่ยวกับสินค้าและการจัดเก็บสินค้ามีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับรายการบัญชีประเภทอื่น ยกตัวอย่างเช่น บริษัท นกช้าง จำกัด มีการนำวัตุดิบและแรงงานทางตรงเข้าสู่ระบบการบัญชีสินค้าและการจัดเก็บสินค้า

กิจการได้ดำเนินงานต่างๆ ผลของการดำเนินการจะดูที่งบกำไรขากทุน และฐานะทางการเงินก็จะดูได้จากงบแดงฐานะการเงินซึ่งเป็นรายงานทางการเงินที่กิจการต้องมี การที่เราจะรับรู้ได้นั้นจะต้องนำรายการมาผ่านกระบวนการทางบัญชี เพื่อให้ได้รายงานทางการเงินเป็นบทสรุป ดังนั้นแล้วเราจะเป็นที่จะต้องกำหนดระยะเวลาในการสรุปในรอบเวลานั้นเรียกว่า “งวดบัญชี”

มาตรฐานการควบคุมคุณภาพฉบับที่ 1 (TSQC 1) เรื่อง การควบคุมคุณภาพสำหรับสำนักงานที่ให้บริการด้านการตรวจสอบและการสอบทานงบการเงินและงานให้ความเชื่อมั่นอื่นตลอดจนบริการเกี่ยวเนื่อง นี้ เริ่มใช้ในต่างประเทศตามข้อกำหนดของ IFAC ตั้งแต่ปี 2548 และมีการปรับปรุงเนื้อหาในปี 2552 ส่วนในประเทศไทย สภาวิชาชีพบัญชี เริ่มเผยแพร่ร่างมาตรฐานนี้ในปี 2553 และประกาศเป็นมาตรฐานเมื่อต้นปี 2554 ทั้งนี้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2557

สวัสดีครับ ก่อนอื่นผมขออธิบายลักษณะของรายการ "บัญชีเงินฝากธนาคาร" สักเล็กน้อย บัญชีเงินฝากธนาคาร คือ บัญชีหลักสำหรับกิจการ ไว้ใช้บัญทึกการรับเงินค่าขาย หรือค่าบริการจากลูกค้า และเป็นบัญชีสำหรับรายการจ่ายค่าใช้จ่าย ที่เป็นตัวหลักๆ ของกิจการ โดยบัญชีเงินฝากธนาคารโดยทั่วไป จะประกอบด้วยบัญชีเดินสะพัดหรือบัญชีกระแสรายวัน และบัญชีฝากออมทรัพย์ รวมไปถึงบัญชีเงินฝากประจำที่มีอายุไม่เกิน 3 เดือน

ปัจจุบันเงินสดมีความสำคัญต่อการดำเนินธุรกิจของผู้ประกอบการ SMEs การจะพิจารณาว่าสายป่านใครสั้นยาวแค่ไหน ก็ต้องดูที่ปริมาณเงินสดไหลเข้าออกในธุรกิจแต่ละวัน แต่ละเดือน ซึ่งปริมาณเงินที่หมุนเวียนเข้าออกธุรกิจ เราเรียกว่า กระแสเงินสด และการบริหารกระแสเงินสดที่หมุนเวียนเข้าออกถือเป็นปัจจัยสำคัญ

งานบัญชีเป็นสิ่งที่สำคัญและจำเป็นสำหรับการทำธุรกิจทุกประเภท เพราะจะทำให้เรารู้ต้นทุน-กำไร รายรับ-รายจ่าย รู้ความเคลื่อนไหวของสินค้าแต่ละชนิด ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อการดำเนินธุรกิจทั้งสิ้น นอกจากนั้นผู้ประกอบการยังต้องสรุปบัญชี ส่งสรรพากรอย่างสม่ำเสมออีกด้วย ดังนั้นผู้ประกอบการไม่ว่าจะอยู่ในรูปของห้างหุ้นส่วนจำกัด หรือบริษัทจำกัดจึงต้องจ้างผู้ทำบัญชีประจำบริษัทอย่างน้อย 1 คน

ผู้บริหารและนักบัญชีมีหน้าที่ความรับผิดชอบในการนำเสนอรายงาน ทางการเงินที่สะท้อนถึงฐานะทางการเงิน ผลการดำเนินงาน และ การเปิดเผยข้อมูลอื่นๆ ที่ช่วยให้ผู้ใช้งบการเงินสามารถนำไปใช้ใน การตัดสินใจเชิงเศรษฐกิจอย่างเหมาะสม

การอ่านงบกำไรขาดทุน ที่แสดงผลประกอบการของบริษัทนั้น หากผู้ทำบัญชี หรือผู้บริหารติด กับดักตัวเลขที่ดูดี อาจทำให้เกิดการตัดสินใจที่ผิดพลาด เช่น นำเงินไปลงทุนในสินทรัพย์ต่างๆ เพิ่มขึ้น โดยไม่รู้เลยว่าสถานการณ์ทางการเงินของบริษัทไม่ได้ดูดีเหมือนกับตัวเลขที่ เห็น ทำให้ไม่มีเงินทุนหมุนเวียนมากพอ ซึ่งอาจส่งผลให้บริษัทประสบปัญหาล้มละลายและต้องปิดกิจการในที่สุด

บ่อยครั้งที่ผู้ประกอบธุรกิจ SMEs ผิดหวังกับ “บัญชี” เพราะตัวเลขจากงบการเงิน ที่ได้มาตลอดปีแสดงผลงานที่ดี มีกำไร แต่พอผู้สอบบัญชีตรวจสอบประจำปีกลับต้องผิดหวัง เพราะตัวเลขในงบการเงินต้องปรับปรุงแก้ไขใหม่เนื่องจากไม่เป็นไปตาม มาตรฐานการบัญชี ที่ถูกต้อง ผลการดำเนินงานพลิกกลับจากกำไรเป็นขาดทุน ซึ่งอาจเกิดจากเหตุผลหลายประการ เช่น นักบัญชีของกิจการไม่รู้หรือไม่เข้าใจ